چه مشکلاتی باعث خستگی می شوند؟

گاهی پیش می‌آید شبی را در مهمانی می‌گذرانیم یا برنامه تلویزیونی مورد علاقه‌مان تا پاسی از شب طول می‌کشد؛ مثلا خیلی از همین سریال‌ها یا مهم تر از آن تکرار آنها وسط هفته است و طبعا باید صبح خیلی زود بیدار شویم تا بموقع به محل کارمان برسیم.

مطمئنا در طول روز احساس خستگی و خواب آلودگی کلافه مان می کند و اگر اهل چای یا قهوه باشیم، باید پشت سر هم بنوشیم تا خواب از سرمان بپرد. منظور از خستگی دائم، این شرایط خاص و خودخواسته نیست.

برای برخی افراد خستگی یک عادت است. به عبارت دیگر، خستگی به معضلی دائم و هر روزه تبدیل می شود. نمی دانند چرا اینقدر خسته و خواب آلوده اند. در چنین مواردی خستگی ریشه در عواملی پنهان دارد. عواملی که ظاهرا به بروز احساس خستگی ربطی ندارند، اما در واقع نقش اصلی را بازی می کنند. به نقل از مجله پریونشن، در ادامه عللی ذکر می شود که اگر با آنها مقابله کنید یا آنها را از سر راهتان بردارید، بسیار پرانرژی و سرزنده به زندگی تان ادامه خواهید داد.

کم آبی

کاهش میزان آب طبیعی بدن براحتی می تواند به نوسانات روحی و کاهش سطح انرژی بدن بخصوص در زنان بینجامد. متخصصان می گویند همه افراد باید آب فراوان بنوشند. دستورالعمل مشهور هشت لیوان آب در روز می تواند مشکل را تا حد زیادی حل کند. بدن انسان روزانه به این میزان آب نیاز دارد و این مقدار آب هیچ ربطی به شرایط آب و هوایی یا میزان و شدت فعالیت شما نخواهد داشت. به عبارت دیگر، حتی اگر هوا سرد است یا شما ورزش یا کار سخت نمی کنید، باز هم باید هر سه ساعت دست کم یک لیوان آب بنوشید. به یاد داشته باشید اگر احساس تشنگی نمی کنید به این معنی نیست که بدنتان به آب نیاز ندارد. یکی از معیارهای مناسب برای اطمینان از بی نیازی بدن به آب رنگ ادرار است. اگر ادرارتان شفاف و به رنگ زرد بسیار کمرنگ یا کلا بی رنگ است، می توانید خاطرجمع باشید که میزان آب بدنتان کافی است.

کمبود ویتامین B12

بدن انسان به B12 نیاز دارد تا بتواند گلبول های قرمز بسازد و عملکرد اعصاب را در شرایط مطلوبی حفظ کند. کمبود این ویتامین سبب می شود، خون نتواند میزان اکسیژن لازم را به اعضای گوناگون بدن برساند و در نتیجه احساس خستگی و خواب آلودگی عارض خواهد شد. متاسفانه، هنگامی که افراد پا به سن می گذارند، بدن آنها نوعی پروتئین خاص موسوم به فاکتور داخلی معده را که نقش مهمی در جذب ویتامین B12 دارد، کمتر از گذشته تولید می کند و به همین دلیل، میزان این ویتامین در دوران سالمندی کاهش خواهد یافت.

توجه داشته باشید در طبیعت فقط غذاهای جانوری حاوی ویتامین B12 هستند و هیچ غذای گیاهی نمی تواند این ویتامین ضروری را برای بدن تامین کند.

پس اگر دچار خستگی دائم هستید و در عین حال از فراموشی، پاهای بی قرار یا بی حسی و گزگز کردن دست و پا رنج می برید، به احتمال بسیار زیاد ویتامین B12 بدنتان کافی نیست. در این صورت حتما با پزشک مشورت کنید تا با یک آزمایش ساده از میزان ویتامین B12 خونتان مطمئن شود و در صورت نیاز مکمل خوراکی برایتان بنویسد.

باتلاق استرس

به طور طبیعی میزان هورمون استرس شما ـ که به کورتیزول معروف است ـ صبح ها در بالاترین سطح خود قرار دارد و شب ها به میزان قابل توجهی کاهش می یابد. همین فراز و فرود سبب می شود آهنگ شبانه روز شما کاملا طبیعی باشد، اما در افراد مبتلا به استرس مزمن، میزان کورتیزول در بیشتر اوقات شبانه روز بالاست و برخلاف روند معمول به هنگام شب پایین نخواهد آمد و طبعا خواب فرد را آشفته خواهد کرد.

اگر از استرس مزمن رنج می برید یا اضطراب دائم آرام و قرار برایتان باقی نگذاشته، حتما و در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید. در ضمن به یاد داشته باشید استرس مزمن مادر بسیاری از امراض جدی و مهلک است.

بیماری های قلبی پنهان

پژوهش های علمی نشان می دهد نیمی از زنانی که دچار حمله قلبی شده اند، در هفته های پیش از این اتفاق از اختلالات خواب و احساس خستگی غیرطبیعی رنج می برده اند. اگر هنگام انجام تمرینات ورزشی یا بالا رفتن از پله ها یا انجام هر فعالیت جسمی دیگری احساس خستگی غیرطبیعی می کنید و به نفس نفس می افتید، از کنار ماجرا به همین سادگی عبور نکنید. شریان های مسدود یا ضعف ماهیچه های قلب می تواند سبب ضعف جریان خون شده و از این طریق مانع رسیدن خون مورد نیاز به ماهیچه ها و بافت های گوناگون بدن شود و خستگی را در پی آورد. اگر در حین فعالیت های معمول روزمره ناگهان انرژی خود را از دست می دهید یا علائم دیگری مانند درد سینه یا تشویش و اضطراب دارید، حتما به پزشک مراجعه کنید.

کمبود یا زیادی آهن

بیشتر خانم ها می دانند که کمبود آهن سبب بروز خستگی خواهد شد. به همین دلیل بسیاری تصور می کنند خستگی دائم با مصرف مکمل های آهن بسادگی برطرف می شود. درست است که کمبود آهن سبب تغییر شکل گلبول های قرمز می شود و بدن شما را از دریافت اکسیژن کافی محروم می سازد، اما دریافت آهن بیش از حد نیز می تواند دردسرهایی برای بدن پدید آورد. کمبود آهن اغلب در افرادی بروز می کند که خوراکی های جانوری در برنامه غذایی شان چندان جدی گرفته نمی شود.

بعلاوه افرادی که به مشکلات گوارشی یا اختلالات تیروئید مبتلا هستند و نیز زنانی که از شیوه های هورمونی جلوگیری از بارداری استفاده می کنند و البته زنانی که میزان خونریزی شان در دوره قاعدگی بسیار زیاد است، همگی ممکن است در معرض کمبود آهن قرار داشته باشند. از سوی دیگر، میزان بالای آهن ممکن است امری ارثی یا ناشی از مصرف نادرست مکمل های آهن باشد. این مشکل می تواند سبب بروز علائمی مانند احساس سرما، نازک شدن موها و ناخن ها و نیز هنگام ایستادن موجب سرگیجه شود. پس هرگز دست به خود درمانی نزنید و بدون مشورت و نظر پزشک مکمل آهن مصرف نکنید.

کم تحرکی

کم تحرکی اگر با استرس مزمن همراه شود، مثلا اگر فرد پشت میزنشین به استرس مزمن مبتلا باشد، در معرض کم خوابی و خستگی دائمی قرار خواهد داشت. یک روز کاری پراسترس کورتیزول و قند خون شما را بشدت افزایش خواهد داد. به همین دلیل در چنین روزی بدن شما بسیار نیازمند تحرک و فعالیت جسمانی خواهد بود. حال اگر پس از اتمام کار به جای دویدن وقت خود را صرف نشستن پای کامپیوتر کنید یا جلوی تلویزیون لم بدهید، طبعا انرژی و تنش فراوانی را که در بدنتان انباشته شده، تخلیه نکرده اید. در این صورت باید منتظر عواقبش باشید؛ بی خوابی شبانه و خستگی مفرط فردا!

اگر پشت میزنشین هستید، تحرک و ورزش منظم را در برنامه روزانه خود بگنجانید. طبق مطالعات انجام شده، زنانی که هر هفته به طور منظم ۱۵۰ دقیقه ورزش ملایم یا ۷۵ دقیقه ورزش سنگین انجام می دهند، کمتر از خستگی رنج می برند و از دیگران سرزنده ترند.

تحرک بیش از حد

اندازه نگه دار که اندازه نکوست! ورزش بیش از اندازه نیز می تواند مانند کم تحرکی سبب اختلال در خواب و بروز خستگی دائمی شود. مثلا دویدن یا دوچرخه سواری طولانی مدت می تواند میزان کورتیزول خون را افزایش دهد و همان بلایی را بر سر چرخه خواب و بیداری بیاورد که کم تحرکی خواهد آورد.

اگر مدتی است منظم ورزش می کنید، اما ناگهان در میان ورزش معمول خود خسته می شوید، به احتمال زیاد بیش از اندازه به خود فشار آورده اید. در این باره حتما با پزشک مشورت کنید.

عفونت مجاری ادرار

حدود نیمی از زنانی که به عفونت مجاری ادرار مبتلا هستند، گرفتار خستگی و احساس ناخوشی عمومی خواهند بود. البته با افزایش سن تعداد افراد خسته و ناخوش افزایش خواهد یافت. مطابق تخمین محققان این عوارض در میان زنان ۴۰ سال به بالا تعداد بیشتری را در بر خواهد گرفت.

سایت پزشکی و مجله سلامتی راستینه