دورکردن استرس و افکار منفی با ورزش

صحبت‌کردن از اصلاح شیوه و الگوی زندگی در مثلث سلامت یعنی تغذیه مناسب، ورزش‌ و کنترل استرس، شاید تکراری شده باشد، اما برای بسیاری از مردم، همچنان به عنوان واقعیات انکارناپذیری که از آن غافل‌ هستند ارزش مطرح شدن را دارد.

بویژه ورزش کردن که همچنان در جامعه ما به عنوان یک ضرورت در کنار سایر امور روزانه زندگی پذیرفته نشده است. شاید ریشه این مساله به درک نادرست از ورزش کردن بازمی گردد. یعنی ندانستن آن که ورزش کردن فقط به سلامت جسم کمک نمی کند یا صرفا بهانه ای برای کاهش وزن و رسیدن به تناسب اندام نیست، بلکه اثرات فوق العاده مثبتی بر سلامت روان خواهد داشت، اما این اثرات چگونه از طریق ورزش، حاصل می شود؟

دکتر خسرو حمزه، روان شناس و مشاور در گفت و گو با جام جم به این پرسش این گونه پاسخ می دهد: اول آن که ورزش منظم باعث ترشح برخی از انتقال دهنده های پیام عصبی در مغز می شود که در ایجاد حالت های شادابی و سرخوشی موثر است و باعث بهبود خلق می شود و در نقطه مقابل حالت های افسرده خویی را نیز کاهش می دهد.

یکی از مشکلات روحی اکثر افراد در جوامع امروزی، دچار شدن به حالت های اضطرابی و افسردگی است. البته جدای از شرایط ناخوشایند خاصی که در موقعیت های مختلف ممکن است برای هر کسی اتفاق بیفتد، چنین حالت هایی بیشتر سراغ افرادی می رود که وقت آزاد زیادی دارند و از آن بدرستی استفاده نمی کنند.

به گفته دکتر حمزه آنها همیشه درگیر نشخوارهای منفی ذهنی هستند که یکی از راهکارها برای حل این مشکل، پر کردن اوقات آزاد آنان با یک برنامه ورزشی است تا زمان فکر کردن به مسائل منفی را از فرد گرفته و باعث افزایش حس رضایتمندی در او شود.

ورزشکاران، شخصیت متفاوتی دارند

آنچه مسلم است ورزش کردن چه در قالب حرفه ای، چه غیرحرفه ای بر شخصیت افراد تاثیر می گذارد. دکتر حمزه با اشاره به تحقیقات صورت گرفته، در این زمینه می گوید: نتایج این تحقیقات، بیانگر شخصیت قوی تر افرادی است که به طور جدی ورزش می کنند، ویژگی هایی چون اعتماد به نفس، سرسختی، امیدواری، اتکا به خود و سختکوشی در ورزشکاران به شکل کاملا ملموسی دیده می شود.

در افرادی هم که به شکل غیر حرفه ای و آماتور و برای سلامت شخصی ورزش می کنند خوش خلقی، افکار مثبت تر و امیدوارانه تر و مهارت های بهتر در کنترل خشم، به وضوح قابل مشاهده است.

فرزندانمان را به ورزش تشویق کنیم

ورزش کردن، وقتی یک ضرورت تلقی می شود که از سنین کودکی برای آن فرهنگسازی شود. برای رسیدن به چنین هدفی والدین باید برای ورزش کردن فرزندان خود با جدیت برنامه ریزی کنند. البته به گفته دکتر حمزه این امر نه به خاطر جام هایی است که احتمالا آنها در ورزش به دست خواهند آورد که به دلیل درس هایی است که در این حیطه می آموزند و می تواند اثرات مهم و ماندگاری در زندگی آنان باقی گذارد.

این روان شناس که سال هاست در حوزه ورزش فعالیت می کند، اظهار می کند: در ورزش، فرزندان ما به طور مکرر، با تجربه شکست و پیروزی روبه رو می شوند و به مرور خواهند آموخت که بعد از پیروزی، تمام زندگی به کام شان نیست و شکست نیز فاجعه ای نخواهد بود و می توان باز هم با تلاش بیشتر به پیروزی رسید. از سوی دیگر ورزش کردن و کسب مهارت در آن باعث افزایش اعتماد به نفس آنان خواهد شد. همچنین حضور در محیط های ورزشی به فرزندان کمک می کند که روابط بین فردی خود را گسترده تر از دایره ارتباط با والدین و اقوام درجه یک کنند.

چرا کارفرمایان به ورزش کارمندان بی توجهند؟

آیا مشغله کاری و پشت میزنشینی توجیهی منطقی برای ورزش نکردن محسوب می شود؟ گرچه پاسخ منفی به این پرسش انکار ناپذیر است، اما واقعیت این است که بسیاری افراد آنقدر گرفتار کارشان می شوند که دیگر مجالی یا بهتر بگوییم انگیزه ای برای ورزش کردن در خود نمی یابند. در این شرایط پرسشی که به ذهن خیلی ها می رسد آن است که چرا کارفرمایان در سیستم های اداری، برنامه ای برای ورزش روزانه کارمندان در نظر نمی گیرند؟ دکتر حمزه در پاسخ می گوید: دلیل اصلی بی توجهی صاحبان صنایع و کارفرمایان به مباحث سلامت و البته ورزش کارمندان، بی اطلاعی آنان از اثرات مثبت این امور در افزایش بهره وری کارکنان است.

این روزها حتی مباحث مرتبط با محیط کار و سلامت در سازمان جهانی بهداشت بطور جدی مورد استقبال شرکت های بزرگی چون تویوتا، هوندا، زیمنس، نایک و… قرار گرفته و باعث شده، چه در ابعاد سلامت جسمانی و چه در ابعاد سلامت روانی تمهیدات خوبی برای کارکنان و حتی خانواده های آنان دیده شود که یکی از مهم ترین آنها ترغیب و فراهم آوردن امکان ورزش کردن برای افراد با هدف بهبود کیفیت زندگی، شادابی بیشتر و در نهایت افزایش کارآمدی است.

همسران، بهترین مشوق برای ورزش کردن

آنچه در معدود زوج هایی که ورزش را جزو فعالیت های معمول خود قرار داده اند، می توان دید آن است که نه تنها خود به عنوان یک فرد از مزیت های آن بهره می برند، بلکه فرصتی را نیز فراهم می کنند تا با پرداختن به ورزش هایی چون پیاده روی، کوهپیمایی و دوچرخه سواری، ساعاتی خوش و شاد را در کنار یکدیگر تجربه کنند.دکتر حمزه در این ارتباط تاکید می کند: هر فردی باید همسر خود را به ورزش ترغیب کند، چون نه تنها باعث افزایش سلامت جسمانی اش می شود، بلکه با کمک به بهتر شدن خلق، احتمال برقراری روابط توام با آرامش و شادکامی را نیز به دنبال خواهد داشت.

باید و نباید داشتن همپای ورزشی

داشتن همپا برای ورزش کردن یک ضرورت نیست گرچه می تواند باعث استمرار و البته پیگیری فرد به ورزش شود. دکتر حمزه با اشاره به این مساله اضافه می کند: البته این امر، بخصوص در افرادی که به نوعی به سندرم تنبلی مبتلا هستند، بیشتر ضرورت پیدا می کند. همچنین در افرادی که بیشتر به اصرار دیگران به ورزش می پردازند و نه به میل خود، همراهی فرد دیگر، احتمال ترک فعالیت ورزشی را کاهش می دهد.

سایت پزشکی . مجله سلامتی راستینه